Դերանուններ
235. Ընդգծված բառը ո՞ւմ անվան փոխարեն է գրված:
Օրինակ՝
Անանիա Շիրակացին յոթերորդ դարի գիտնական էր: Նա Երկիրը գնդաձև էր պատկերում և բաժանում էր կլիմայական յոթ գոտիների: Նա – Անանիա Շիրակացին:
– Հիմա ես սրա գլխին մի խաղ կխաղամ,- ասաց Տիգրանը:
Ես-Տիգրան
Ես արդեն հոգնել եմ ու հենց առավոտյան տուն եմ գնալու,- ասաց Նվարդը:
Ես-Նվարդ
Դու ինչո՞վ ես զբաղված, ի՞նչ ես անում այդտեղ,- հարցրեց մայրը տղային:
Դու-տղա
Առաջինը դո՛ւ մտիր,- Ռուբենին առաջարկեց տղան:
Դու-Ռուբեն
Վարորդը նոր միայն նկատեց մեզ: Նա ապակու ետևից ժպտաց և ձեռով կանչեց:
Նա-վարորդ
Նա թվաբանությունից ամենաուժեղն է,- ընկերուհուն գովում էր Նվարդը:
Նա-ընկերուհին
236. Ես, դու, նա, մենք, դուք, նրանք բառերն ինչո՞ւ են անձնական դերանուններ կոչվում:
Ես, դու, նա, մենք, դուք, նրանք բառերը կոչվում են անձնական, քանի որ այդ բառերը ցույց են տալիս անձերի։
237․Ես, դու, նա, մենք, դուք, նրանք դերանուններն ըստ թվի բաժանի՛ր երկու խմբի:
1․ Ես, դու, նա
2․մենք, դուք, նրանք
238. Անձնական դերանունները ի՞նչ սկզբունքով են բաժանված երեք խմբի:
Ա. Ես, մենք.
Բ. Դու, դուք.
Դ. նա, նրանք:
Դերանունները անվան փոխարեն գործածվող բառեր են: Անձնական դերանունները գործածվում են անձի անվան փոխարեն: Ունեն երկու թիվ՝ եզակի (ես, դու, նա) և հոգնակի (մենք, դուք, նրանք), երեք դեմք՝ 1 (ես, մենք), 2 (դու, դուք), 2 (նա, նրանք):
Տեքստն ուշադիր կարդա և հիշիր։
Դերանունները անվան փոխարեն գործածվող բառեր են: Անձնական դերանունները գործածվում են անձի անվան փոխարեն: Ունեն երկու թիվ՝ եզակի (ես, դու, նա) և հոգնակի (մենք, դուք, նրանք), երեք դեմք՝ I (ես, մենք), II (դու, դուք), III (նա, նրանք):
Բայեր
243. Տրված գոյականներից ի՞նչ անել կամ ի՞նչ լինել հարցին պատասխանող բառեր (բայեր) կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծիր:
ա) Ամպ, ծաղիկ, վար, կար, երգ, ժողով, օճառ:
Ամպ-ամպել
ծաղիկ-ծաղկել
վար-վարել
կար-կարել
երգ-երգել
ժողովել
օճառել
բ) Գող, վախ, քար, մահ, մանուկ, էջ(իջ), մայր:
Գողանալ
վախ-վախենալ
քարանալ
մահանալ
մանկանալ
իջնել
մայրանալ
244. Տրված ածականներից բայեր (ի՞նչ անել կամ ի՞նչ լինել հարցին պատասխանող բառեր) կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծի՛ր:
Գեղեցիկ-գեղեցկանալ
հպարտ-հպարտանալ
տգեղ-տգեղանալ
մեծ-մեծանալ
փոքր-փոքրանալ
չար-չարանալ
չոր-չորանալ
թարմ-թարմանալ
խոնավ-խոնավանալ
սև-սևանալ
բարձր-բարձրանալ
մանր-մանրանալ
ճերմակ-ճերմականալ
ծանր-ծանրանալ
245. Տրված բառերից գոյականներ և բայեր կազմի՛ր: Արմատների գրությունն ինչպե՞ս փոխվեց:
Օրինակ՝
թը՜շշ – թշշոց – թշշալ:
Բը՜զզ-բզզոց-բզզալ
դը՜ռռ-դռռոց-դռռալ
չրը՜խկ-չրխկոց-չրխկալ
խը՜շշ-խշշոց-խշշալ
ծի՜վ-ծի՜վ-ծվոց-ծվալ
տը՜զզ-տզզոց-տզզալ
կը՜ռռ-կռռոց-կռռալ
թը՜խկ-թխկոց-թխկալ
մը՜ռռ-մռռոց-մռռալ
247. Տրված արմատներով բայեր կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծի՛ր:
Նստ-նստել
սահ-սահել
վազ-վազել
կարդ-կարդալ
խաղ-խաղալ
տես-տեսնել
հաս-հասնել
հագ-հագնել
փախ-փախչել
սառ-սառչել
թիռ-թռչել
248. Պարզի՛ր, թե Ա և Բ բառախմբերն ի՞նչ սկզբունքով են կազմված: Ուշադրություն դարձրու բառի վերջավորությանը։ Ա և Բ բառախմբերը լրացրո՛ւ:
Ա. Գրել, հրել, վազել, քայլել, սուլել, սիրել, ատել, փախչել, թռչել, տեսնել, հասնել:
Բ. Խաղալ, կարդալ, դողալ, սողալ, աղալ, բարկանալ, ուրախանալ, կամենալ, վախենալ:
Ա խմբում բառերը վերջանում են ել մասնիկով, իսկ Բ խմբում վերջանում են ալ մասնիկով։
249. Ըստ նախորդ վարժության՝ բայերը բաժանի՛ր երկու խմբի և այդ խմբերն անվանի՛ր:
Առաջին խումբը ել – ով վերջացող բայեր, իսկ երկրորդ խումբը ալ – ով վերջացող բայեր։