1.Прочитайте текст. Подумайте и скажите, когда происходит действие? Выпишите сочетания и поставьте вопрос. Образец: Мурка любит (что делает?)

Моя Мурка очень странная кошка. Какая
Мурка любит сладкий мёд.Что любит
Мама стоит у окна и наблюдает за ней. Что делает
Мурка греется на солнце.Что делает
Вдруг кошка чует запах мёда. Что делает
Мурка открывает зелёные глаза и идёт к улью. Что делает
Сластёна суёт мордочку в улей. Что делает
И вдруг раздаётся громкий кошачий бежит в кусты. Что делает
А за ней летят пчёлы. Что делает

2.Перепишите текст, заменяя форму множественного числа существительного СЛОНЫ на форму единственного числа.

 Слоны — умные животные. Их учат, и они делают всякую работу: брёвна таскают, землю копают, воду носят. Они даже гулять с детьми ходят и смотрят, чтобы детей никто не обидел.

Слон-умное животное. Ее учат и она делает всякую работу бревна таскает, землю капает, воду носет. ОНа даже гулять с детьми ходит и смотрит, чтобы детей некто не обидел.

3.Прочитайте. В каждом ряду найдите четвёртый лишнее слово и подчеркните его.

1. молчу, кричу, стоять, рисую; 2. обещаешь, стучишь, кричишь, видит; 3. звенит, свистит, говорю, мешает; 1. читают, удивляет, идут, плачут.

4.Прочитайте текст. Определите, когда происходило действие. Выпишите слова, которые отвечают н вопрос что делал? Задайте к ним вопросы. Образец: улыбался (что делал?)

Улыбался весёлый апрель. В лесу и в поле всё гудело, прыгало, жужжало. От шума проснулся подснежник. Он встал на тонкую ножку. Красивым был первый весенний цветок! Солнце взглянуло на землю и растопило лёд. Отовсюду побежали весёлые ручейки.

Кто улыбался
Где всё гудело
От чего проснулся подснежник

5.Впишите окончания глаголов. Устно определите время глаголов.

Наступила ранняя весна. Весело засияло солнце. Проснулся дремучий лес. Птички свили гнёзда. Белка выбрала высокое дерево и сделали из листьев и травки тёплый домик. Скоро у белки появился семья — маленькие слепые бельчата

Paul was a very rich man, but he never spent any of his
money. He was scared that someone would steal it. He
pretended to be poor and wore dirty old clothes. People
laughed at him, but he didn’t care. He only cared about his
money.
One day, he bought a big lump of gold. He hid it in a hole by a tree. Every night, he went
to the hole to look at his treasure. He sat and he looked. ‘No one will ever find my gold!’
he said.
But one night, a thief saw Paul looking at his gold. And when Paul went home, the thief
picked up the lump of gold, slipped it into his bag and ran away!
The next day, Paul went to look at his gold, but it wasn’t there. It had disappeared! Paul
cried and cried! He cried so loud that a wise old man heard him. He came to help. Paul
told him the sad tale of the stolen lump of gold. ‘Don’t worry,’ he said. ‘Get a big stone
and put it in the hole by the tree.’
‘What?’ said Paul. ‘Why?’
‘What did you do with your lump of gold?’
‘I sat and looked at it every day,’ said Paul.
‘Exactly,’ said the wise old man. ‘You can do exactly the same with a stone.’
Paul listened, thought for a moment and then said, ‘Yes, you’re right. I’ve been very silly.
I don’t need a lump of gold to be happy!’

lump of gold -ոսկու կտոր
spent-ծախսած
someone-ինչ-որ մեկին
steal-գողանալ
clothes-հագուստ
pretended -ձևացրեց
laughed-ծիծաղեց
cared-հոգատար

1.Ի՞նչ կենդանի օրգանիզմներ են հանդիպում հողում:
Բակտերիաներ, սնկեր,անձրևաորդեր

2. Ի՞նչ է հողը, իսկ հումո՞ւսը:
Հողը երկրագնդի մակերևույթի վերին բերրի շերտն է:
Հողը պարունակում է նաև տարբեր բույսերի և կենդանիների մնացորդներ: Այդ                              մնացորդները  բակտերիաների և սնկերի օգնությամբ քայքայվում են, առաջանում է օր­                    գանական նյութերով հարուստ հումուս, որր հողին հաղորդում է մուգ գույն:

3.Ինչո՞ւ է հողի վերին շերտը մուգ գույնի:
Քանի որ հումուսը շատ է:

4. Ի՞նչ նյութեր են պարունակվում հողում:
Տարբեր բույսերի և կենդանիների մնացորդներ:

5.Ի՞նչ են պարարտանյութերը:
Պարարտանյութերը պարունակում են տարբեր նյութեր և լրացուցիչ սնունդ են բույսի համար:

6.Ի՞նչ նպատակով են իրականացնում հողի արհեստական ոռոգումը, փխրեցումը:
Բույսերի աճի համար անհրաժեշտ են նաե ջուր, թթվածին և այլ նյու­թեր: Ջրի պարունակությունը հողում փոփոխական է: Երբ անձրեները սա­կավ են, անհրաժեշտ է արհեստական ոռոգում, որի համար օգտագործում են լճերի, գետերի, ջրամբարների, ջրանցքների ջրերը: Իսկ թթվածնով հարստացնելու համար հողր փխրեցնում են:

1․ Պատմվածքի համար ավարտ մտածեք։
Պառավը հասնում է Երևան և որդուն պատմում, թե ինչ է եղել, իսկ որդին խղճում է պառավին։

2․ Ստեղծված իրավիճակում ո՞վ էր մեղավոր։ Պատասխանը պատճառաբանեք։
Իմ կարծիքով մեղավոր է կոնդուկտորը, քանի որ նա չի կարող ուրիշի շանը վերցնել։

3․ Նկարագրեք Ջեկոյին։
Փոքրիկ և սպիտակ շուն էր։

4․ Սևով ընդգծված նախադասությունները դուրս գրեք և կարմիրով նշեք այդ նախադասությունների ենթական և ստորոգյալը։
Մի անգամ աշնանը ես մի ուրախ ճանապարհորդություն կատարեցի դեպի Երևան։

Պառավը նստեց , զամբյուղը դրեց ոտների տակ ու փեշերով ծածկեց խնամքով. հետո գրպանից մի գիրք հանեց, ակնոցը դրեց  աչքերին ու սկսեց կարդալ։

Մեր կուպեի ճամփորդները զարմացած իրար նայեցին։

Ճամփորդները եկան հավաքվեցին հաչոցի վրա։

Բարկացած կոնդուկտորը կռացավ և վախվխելով զամբյուղը բաց արավ։

Դուրս նետվելով` նա մի ակնթարթ իր խոշոր, սև աչքերով նայեց անծանոթ դեմքերին և, պառավին նկատելով, թռավ նրա գոգը։

Բարկացած կոնդուկտորը կռացավ և վախվխելով զամբյուղը բաց արավ
5․ Տեքստից դուրս գրեք 10 բայ և գրեք դրաց դեմքը, թիվը, ժամանակը։
նստած ենք-1-ին դեմք, հոգնակի թիվ
գնում եք- 2 դեմք, հոգնակի թիվ
մտածում եմ- 1-ին դեմք, եզակի թիվ
ասում է-3-րդ դեմք, եզակի թիվ
դրել է-3-րդ դեմք, եզակի թիվ
չեմ թողնի-1-ին դեմք, եզակի թիվ
խփում էր-2-րդ դեմք, եզակի թիվ

341. Նախադասության րնդգծված բառերը հանի՛ր: Ի՞նչ է փոխվում (նախադասության արտահայտած միտք, ինչ–որ տեղեկություն, բառերի դասավորություն, այլ բառեր և այլն): Ի՞նչ կանվանես ընդգծված բառերը:

          
Շախմատի առաջին գիրքը տասնհինգերորդ դարում է գրվել՝      Իսպանիայի թագաժառանգի համար:
            Այդ օրվանից մինչև այսօր, շախմատի բազմաթիվ գրքեր են   հրատարակվել (ավելի քան հիսուն հազար անուն):
            Դու ամեն ինչ գիտե՞ս ֆուտբոլի մասին։
            Ֆուտբոլիստների շապիկների վրա, 1937 թվականին են առաջին անգամ             համարներ գրել:
            Ֆուտբոլիստներին պե՞տք են այդ համարները:
            Համարները, գրում են, որ հանդիսատեսներն ավելի լավ             կողմնորոշվեն:

Նախադասության միտքը չի փոխվում։ Ընդգծված բառերը կոչականներ են։

342. Նախադասության ընդգծված բառերն ի՞նչ են ցույց տալիս: Նախադասությունների կետադրությանն ուշադրություն դարձրո՛ւ և փորձի՛ր բացատրել:

            Եղիշե՛, այդ նամակն ինձ կտա՞ս կարդալու:
            Հասմի՛կ, այս երկտողից.բացի ուրիշ բան չի՞ գրել:
            Պետք է արտասանե՞ս, Նվա՛րդ:
            Ո՞ւմ ես փնտրում այդպես, Արսե՛ն:
            Գնանք, Խորե՛ն, քեզ ծանոթացնեմ Չարենցի հետ:
            Բանաստեղծությունդ, սիրելի՛ս, անհաջող է ստացվել:

Նախադասության ընդգծված բառերը կոչականներ են, նրանք ցույց են տալիս թե ում է տրված հարցը։

343. Ընդգծված բառերը կոչականներ են: Այդ անունը բացատրի՛ր:
Կոչականները ցույց են տալիս ում է տրված հարցը։

344. Կետերի փոխարեն կոչականներ գրի՛ր:

            Արա՛մ, դինոզավրերն ինչո՞ւ են ոչնչացել:
            Մայրի՛կ, դու քայլող մեքենա տեսե՞լ ես:
            Նա իսկապե՞ս իր բնակարանը գազանանոցի է վերածել, Նատալի՛:
            Մարդն ինչքա՞ն ժամանակ կարող է դիմանալ առանց խմելու, տատի՛կ:
            Գիտե՞ս, Աննա՛, ռոբոտներին էլ է օդ պետք:
            Ի՜նչ ասես չես մտածի, Մարի՛ հիմա էլ որոշել ես նոր տեսակի ծաղի՞կ աճեցնել:

345. Ա և Բ խմբերի նախադասություններում ընդգծված կոչականները համեմատի՛ր և տարբերությունների մասին գրի՛ր:

            Ա. Եղբա՛յր, էսպես էլ բա՞ն կլինի:
            Բ. Ա՛յ եղբայր, էսպես էլ բա՞ն կլինի:
            Ա. Եվ դու խուսափո՞ւմ ես հարցի պատասխանը փնտրելուց, փիլիսոփա՛:
            Բ. Եվ դու խուսափո՞ւմ ես հարցի պատասխանը փնտրելուց, իմսատո՛ւն փիլիսոփա:
            Ա. Լավ կլիներ, չէ՞, որ փչովի մեքենա ունենայինք, գյուտարա՛ր, ավտոտնակ էլ պետք չէր լինի:
            Բ. Լավ կլիներ, չէ՞, որ փչովի մեքենա ունենայինք, պարո՛ն գյուտարար,   ավտոտնակ էլ պետք չէր լինի:

Կոչականներին ավելանում են լրացումներ, շեշտը դրվում է լրացումների վրա։

346. Ընդգծված կոչականները բառակապակցություններ դարձրո՛ւ (լրացումներ ավելացրո՛ւ) և փոխի՛ր շեշտի տեղը:

            Օրինակ՝
Կարծես թե արդեն ամեն ինչ հասկանալի է, Անահի՛տ: – Կարծես թե արդեն ամեն ինչ հասկանալի է, բարի՛ Անահիտ:

            Տղա՛, քեզ թվում է ֆուտբոլի մասին ամեն ինչ գիտե՞ս:
Սիրու՛ն տղա, քեզ թվում է ֆուտբոլի մասին ամեն ինչ գիտե՞ս:

            Փոքրի՛կ, լեզուներ սովորելը շատ հետաքրքիր է:
Բարի՛ փոքրիկ, լեզուներ սովորելը շատ հետաքրքիր է:

            Ինձ այս նկարի ստեղծման մասին կպատմե՞ս, նկարի՛չ:
Ինձ այս նկարի ստեղծման մասին կպատմե՞ս, տաղանդավո՛ր նկարիչ:

            Շանդ պահի՛ր,. որ մոտ գամ, հովի՛վ.
Շանդ պահի՛ր,. որ մոտ գամ, հոգնա՛ծ հովիվ.

            Գիտե՞ս, ճամփո՛րդ, այդ կողմով գնալ չարժե, ոչ մի հետաքրքիր բան չկա:
Գիտե՞ս, խելացի՛ ճամփորդ, այդ կողմով գնալ չարժե, ոչ մի հետաքրքիր բան չկա:

            Իզուր չէիք եկել, երեխանե՛ր, երեկոն լավ անցավ:
Իզուր չէիք եկել, սիրելի՛ երեխաներ, երեկոն լավ անցավ:

347 Նախադասություններ կազմի՛ր՝ տրված բառերն ու բառակապակցությունները գործածելով որպես կոչականներ:

            Բարի՛ մարդիկ, հարգելի՛ ծնողներ, ի՛մ հեռատես ընկեր, անտառի՛ ծառեր, ա՛յ    կամակոր աղջիկ:

Բարի՛ մարդիկ, այսօր շատ լավ օր է։
Հարգելի՛ ծնողներ, վաղը աշխատանքային օր չէ։
Ի՛մ հեռատես ընկեր, կասե՞ս այտեղ ինչ է գրված։
Անտառի՛ ծառեր, ու՞ր են ձեր տերևները։

Կամակո՛ր աղջիկ, ինչու՞ դպրոց չես հաճախում։

Ուշադիր կարդա ընդգծիր այն հատվածները, որոնք արդեն դու գիտեիր, չմացածդ սովորիր։

Նախադասությունն արտահայտվում է բառով կամ բառերի կապակցությամբ և ավարտուն միտք է հաղորդում: Նախադասությունն ավարտվում է վերջակետով:
Նախադասության գլխավոր անդամներն են ենթական և ստորոգյալը: Ենթական պատասխանում է ո՞վ, ովքե՞ր, ի՞նչ(ը), ինչե՞ր(ը) հարցերին: Դա այն առարկան է, որին ստորոգյալի միջոցով որևէ հատկանիշ է վերագրվում: Ստորոգյալը ցույց է տալիս հատկանիշ և այն վերագրում (ստորոգում) է ենթակային: Պատասխանում է ի՞նչ է անում, ի՞նչ է լինում, ի՞նչ արեց, ի՞նչ եղավ, ո՞վ է, ի՞նչ է ինչպիսի՞ն է և նման այլ հարցերի:
Պարզ համառոտ նախադասությունը կազմված է միայն գլխավոր անդամից կամ անդամներից:
Պարզ ընդարձակ նախադասությունը կազմված է գլխավոր անդամներից (անդամից) և նրանց միտքը լրացնող այլ անդամներից (լրացումներից):
Նախադասության բազմակի անդամները (նույն անդամի հետ կապված, նույն հարցին պատասխանող անդամները) իրարից տրոհվում են ստորակետով, իրար միանում են ու, և, կամ, նաև, և՛… և՛, թե՛… թե՛, կա՛մ… կա՛մ, ո՛չ… ո՛չ և նման բառերով (շաղկապներով):
Կոչականը այն անձը կամ առարկան է, որին դիմում է խոսողը: Կոչականի վրա դրվում է շեշտ: Եթե կոչականը լրացում ունի, շեշտն անցնում է լրացման վրա: Կոչականն իր լրացումներով նախադասության մյուս անդամներից տրոհվում է ստորակետով:

348. Ա ևԲ խմբերի նախադասությունները համեմատի՛ր: Յուրաքանչյուր նախադասության մեջ քանի՞ ստորոգյալ կա:

            Ա. Հին ժամանակներում առագաստանավը շատ կարևոր փոխադրամիջոց էր             համարվում:
            1862 թվականին առագաստանավերով մրցելու կանոններ մշակվեցին:
            Նրան շատ է հետաքրքրում առագաստանավային սպորտը:
            Արդեն տասնվեցերորդ դարում գեղասահքի սիրահարներ կային Հոլանդիայում:
            Բ. Հին ժամանակներում առագաստանավը շատ կարևոր փոխադրամիջոց էր             համարվում, իսկ այսօր նա միայն սպորտում է գործածվում:
            1862 թվականին առագաստանավերով մրցելու կանոններ մշակվեցին, իսկ         դրանից առաջ մրցող մարզիկներն ուղղակի պայմանավորվում էին:
            Նրան շատ է հետաքրքրում առագաստանավային սպորտը, որը հրապուրում է ծովի, երկնքի ու համարձակության բոլոր սիրահարներին:
            Արդեն տասնվեցերորդ դարում գեղասահքի սիրահարներ կային Հոլանդիայում,             որտեղ մշակվել է այսօրվա գեղասահքի տեխնիկան:

Ա խմբի նախադասություններում մեկ ստորոգյալ է, իսկ Բ խմբի նախադասութուններում մեկից ավել։
Բ խմբում բարդ նախադասություններ են։

349. Նախադասություններն ավարտի՛ր: Առաջադրանքը հնարավո՞ր է կատարել՝ առանց ստորոգյալ ավելացնելու:

            Աքլորներն իրար բզկտում էին, որովհետև կռվել էին։
            Սարսափելի փոթորկից նավը շուռ կգար, եթե նավապետը ճիշտ որոշում չկայացներ։
            Փողոցում երեխաներից բացի մարդ չկար, ուրեմն մարդիկ աշխատում են։
            Փողոցում երեխաներից բացի մարդ չկար, իսկ մեծերը տանն էին։
            Քանդակագործը գիշեր ու զօր աշխատում էր, երբ մարդիկ չկան։
            Լավ եղանակին այնտեղ էի տանում շնիկիս, որ լավ զգա։

Հնարավոր չէ։

350. Ա ևԲ խմբերի նախադասությունները համեմատի՛ր: Ի՞նչ տարբերություն կա:

            Ա. Քամին կամակոր տարերք է: Մարդիկ նրա էներգիան էլ են օգտագործում:
            Բնության քանդակագործներից մեկն էլ քամին է: Նա անդուլ աշխատում է          փոխել Երկրի դեմքը:
            Այնտեղ չոր ու մերկ հող կա: Քամին փոշու զանգվածներ է օդ հանում:
            Բ. Քամին կամակոր տարերք է, բայց մարդիկ նրա էներգիան էլ են օգտագործում:
            Բնության քանդակագործներից մեկն էլ քամին է, որը անդուլ աշխատում է          փոխել Երկրի դեմքը:
            Քամին փոշու զանգվածներ է օդ հանում այնտեղ, որտեղ չոր ու մերկ հող կա:

Բ խմբում բարդ նախադասություններ են։

351. Ինքդ անուններ գտի՛ր և տրված նախադասությունը լրացրո՛ւ:

            Նախորդ վարժության Ա խմբում պարզ նախադասություններ են, որովհետև, ունեն մեկ ենթակա և ստորոգյալ: Բ      խմբում բարդ նախադասություններ են, որովհետև ունեն մեկից ավել ենթակա և ստորոգյալ:

352. Նախադասություններն ավարտի՛ր: Գտի՛ր ստացված նախադասությունների արտահայտած մտքերի տարբերության պատճառը:

            Նա ամեն առավոտ վազում է, որ առողջ լինի:
            Նա ամեն առավոտ վազում է, որպեսզի սիրուն մարմնի տեսակ ունենա։:
            Նա ամեն առավոտ վազում է, չնայած ուշանում է:
            Նա ամեն առավոտ վազում է, իսկ նրա ընկերուհին չէ:
            Նա ամեն առավոտ չի վազում, այլ ուտում է:

353. Նախադասություններն ավարտի՛ր: Ինչո՞վ են տարբերվում ավարտները:

            Մի մարդ շուկայից ոչ թե ձեռնասուն կաքավ գնեց, այլ ավելի լավ կաքավ։
            Մի մարդ շուկայից ձեռնասուն կաքավ գնեց, որպեսզի ուտի։
            Մի մարդ շուկայից ձեռնասուն կաքավ գնեց, որովհետև ուզում էր։
            Մի մարդ շուկայից ձեռնասուն կաքավ գնեց, որը համեղ չէր։
            Մի մարդ շուկայից ձեռնասուն կաքավ գնեց, որին սպանեց.
            Մի մարդ շուկայից ձեռնասուն կաքավ գնեց, երբ արև էր։
            Մի մարդ շուկայից ձեռնասուն կաքավ գնեց։